Archive for the ‘Diversen’ Category
Frank Volmer van de STER: met zo’n spotje kan je een transgender kind ook weerbaar maken tegen dit soort tegenkrachten.
Wat hiervóór gebeurde, lees je hier.
Eigenlijk was ik niet van plan om er verder op in te gaan, maar ik doe het toch. Reacties van twee mannen blijven in mijn hoofd rondspoken. De eerste is van Hugo, die reageerde op Twitter.
Hij stelt dat het onverantwoordelijk is om mensen van zestien jaar of jonger te laten beslissen over hun gender. Maar daar ligt eigenlijk de crux. Iederéén beslist over zijn gender, maar niet iedereen is zich ervan bewust. Als een jongen opgroeit en zich vertrouwd voelt met zijn geslachtskenmerken, heeft hij geen behoefte aan meerdere opties. Zijn gender valt samen met hoe hij zich voelt en dus besluit hij om niet in actie te komen. Ook Hugo heeft, zonder er bij stil te staan, ooit de keuze gemaakt voor zijn gender.
Voor kinderen die merken dat hun innerlijke ik niet in overeenstemming is met hun uiterlijke ik, dringt die keuze zich in alle hevigheid op. Ze hebben te maken met een dubbele ontkenning van zichzelf. Om nog even terug te gaan naar Hugo: die groeide op, zag in de spiegel dat hij een jongen was en dacht: ‘Hé, dat klopt helemaal met hoe ik me voel!’ Hij kon dat dubbelchecken: ‘Hm, ik voel me een jongen. Klopt dat eigenlijk met hoe mijn lichaam eruitziet? Ja!’
Bij transgender kinderen gaat het om een dubbele ontkenning: als ze van binnen naar buiten kijken, dan zien ze dat hun lichaam niet correspondeert met wie ze van binnen zijn; kijken ze van buiten naar binnen, dan zien ze dat hun innerlijk niet correspondeert met dat uiterlijk.
Het is begrijpelijk dat Hugo dat niet snapt, omdat hij met zijn dubbele bevestiging ver af staat van iemand die te maken heeft met een dubbele ontkenning, maar het is wel verwijtbaar dat hij denkt dat zijn eigen positie en de daarmee samenhangende uiting van beperkte kennis over een onderwerp hetzelfde is als kritiek.
Ik kan dat Hugo nog wel vergeven, omdat hij natuurlijk gerust een mening mag hebben. Ik heb meer moeite met de directeur van de STER, Frank Volmer, die de steeds maar herhaalde reclameboodschappen op de radio aldus verdedigde: ‘Met zo’n spotje kan je een kind ook weerbaar maken tegen dit soort tegenkrachten.’
Wat de baas van de STER hiermee suggereert, is dat transgender kinderen maar wat flinker moeten zijn en niet zo moeten zeuren over het feit dat ze er anders uitzien dan ze zich voelen. Zie daar de dubbele ontkenning van transgender kinderen in het kwadraat.
Volmer had eerlijk moeten zeggen dat de STER zendtijd verkoopt aan iedereen die voor veel geld een mening wil verkondigen, of dat nou een laag-bij-de-grondse mening is of een nobele. Mensen die een andere mening zijn toegedaan, kunnen ook gerust zendtijd in de STER krijgen, mits ze ervoor betalen. – Meningen tegenover elkaar zetten als verdienmodel; Frank Volmer wrijft zich verrukt in de handen.
Transgenders ontkennen in hun bestaansrecht mag als het een reclamespotje is
Huh, een opmerking die ik op Twitter maakte over discriminatie in de Sterreclame t.a.v. transgenders heeft mede geleid tot een aantal nieuwsberichten; lees het bericht onder meer hier:
https://www.nu.nl/…/reclamewaakhond-begint-onderzoek…
‘De Reclame Code Commissie (RCC) gaat zich de komende tijd buigen over het “flinke aantal” klachten dat ze heeft ontvangen over een radiospotje van de campagne Gendertwijfel. Dat heeft een woordvoerder van de RCC vrijdag gemeld. (…) Op sociale media krijgen de spotjes veel kritiek. “Hoever gaat de STER?”, vraagt schrijver Ted van Lieshout zich af. “Wat is het volgende? Reclame tegen homo’s?”‘
Lees in het bericht waarom de STER heeft besloten het spotje uit te zenden. Ook waarom de Reclame Code Commissie in een eerdere zaak vond dat het gaat om vrije meningsuiting. Mijn antwoord daarop:
Hier wordt een specifieke groep mensen benadeeld, beledigd, gekwetst en ontkend in hun bestaansrecht door een organisatie die het geld heeft om via de STER ruimte te kopen voor het in zeer brede kring herhaaldelijk uiten van hun “vrije mening”. Andere mensen hebben die financiële middelen niet, krijgen zonder betaling die ruimte niet en daarom is hier sprake van ongelijke behandeling en dus discriminatie.
In de kranten van vandaag
In de kranten is vandaag een protestboodschap gepubliceerd waarin zo’n 2000 namen staan van auteurs en anderen die actief zijn in het boekenvak. Zij verzetten zich tegen de inperking van de vrijheid van schrijven die door een reactionaire minderheid en een misleide groep bezorgde mensen getracht is op te leggen aan in eerste instantie kinderboekenschrijvers, maar in wezen aan iedereen die schrijft. – Dat de tekst moeilijk leesbaar is, is niet expres, maar omdat ik niet beschik over een scherper plaatje.
Liesbeth ten Houten 75 jaar!
Vandaag wordt Liesbeth ten Houten 75 jaar. Lang speelde zij een belangrijke rol in het uitgeverslandschap als degene die Uitgeverij Leopold leidde. Ik heb veel aan haar gehad, vooral ook omdat ze dingen dúrfde die anderen liever uit de weg gingen. Zoals mij. In 1985 durfde Uitgeverij Van Goor, waar ik met uitgever Henny Bodenkamp naartoe gekomen was, wel mijn verhalen maar niet mijn gedichten uit te geven. Omdat ik toch echt een dichtbundel wilde publiceren, stuurde ik mijn werk naar Liesbeth ten Houten van Leopold en die reageerde binnen een week met de boodschap dat ze die bundel graag uitgaf. ‘Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen’ kwam in 1986 uit en ik kreeg er een Vlag & Wimpel voor, die destijds genoeg extra verkoop opwekte om meteen een tweede bundel te mogen maken. Liesbeth zei eerlijk dat ze poëzie wel mooi vond, maar er niet zo heel veel verstand van had, dus ik moest zelf maar bepalen wat voor boeken ik wilde publiceren. Dat liet ik me geen twee keer zeggen en kwam eerst met een bundel met gewassen tekeningen en daarna met het bonte poëzieprentenboek ‘Mijn botjes zijn bekleed met deftig vel’. Ze legde me geen strobreed in de weg en was altijd enthousiast over mijn krankzinnige plannen. Heerlijk was dat! Ik kon alle hoeken van het boek onderzoeken en gelukkig mocht ik dat blijven doen nadat Liesbeth plaats maakte voor een andere uitgever. Maar met pensioen ging ze niet. Ze bemoeide zich volop met de nalatenschap van Max Velthuijs, werd voorleesjuf, ging in besturen zitten en bleef net zo ondernemend als ze altijd al was.
Verdwenen geur
Ik ben tegen het verbod op woorden. Laatst gebruikte ik het woord ‘gastarbeider’, toen ik een verhaal vertelde dat zich afspeelde in de beginjaren zeventig. Dat woord mag ik niet gebruiken, vonden enkele relatief jonge toehoorders. Anderen vonden dat ik dat juist wel moest doen omdat men in die tijd nu eenmaal sprak van ‘gastarbeiders’. Dat woord werd destijds gedicteerd door de overheid en het was de gebruikelijke term voor mensen uit het buitenland die hier het werk kwamen doen waar Nederlanders geen zin in hadden. Dat dat aanvankelijk vooral Spanjaarden waren, weet bijna niemand meer, behalve natuurlijk mensen van boven de zestig. – En daar zit ook een beetje het probleem dat ik met het taboe op woorden heb: door bepaalde woorden weg te filteren uit het verleden, verander je dat verleden. – Als je nu ‘gastarbeider’ vervangt door ‘werknemer met een migratie-achtergrond’, dan zijn er nog genoeg mensen die weten dat er iets niet klopt, maar over vijftig jaar weet niemand dat meer en is het “de waarheid” geworden.
Dat is eigenlijk terzijde, want ik wil het over iets anders hebben dat zelfs onherroepelijk uit de geschiedenis verdwijnt. Geur. Mensen van mijn generatie weten nog wel hoe verschrikkelijk “wij” mensen vonden ruiken die knoflook gegeten hadden. Knoflook werd rond 1970 vrijwel uitsluitend door mensen uit het buitenland gegeten en raakte mede in zwang doordat de belangstelling voor buitenlandse keukens in opkomst was (wie kent de bistro nog, het eten van een houten plankje, de visnetten aan het plafonds, de flessen in manden, enzovoort?). De enige oplossing om niet over je nek te gaan van de stank van iemand die knoflook gegeten had, was het dan zelf ook maar te eten. En zo werd knoflook populair, óók doordat de geur eruit geteeld werd. Tegenwoordig ruik je knoflook nauwelijks meer.
In de zeventiger jaren, ik kan wel vertellen hoe het was, ontmoette ik een leuke Algerijnse man met wie ik wel wilde zoenen en eventueel trouwen, maar hij stonk zo erg naar knoflook dat ik op een meter afstand moest blijven staan, dus van zelfs een kortstondig wisselend contact kon absoluut geen sprake zijn, laat staan van eeuwige trouw. En zo maakte een geur die verdwenen is een einde aan mijn droom om de gang naar het altaar te maken.
Volgende keer antwoord op de vraag wat een altaar ook alweer was.
Naaktfoto’s sturen
Ik glijd langzaam uit de tijd. Wat ik denk en weet, doet er steeds minder toe en dat begrijp ik ook wel: de toekomst is niet van mij, maar van jongere generaties en het gaat om hún manier van denken.
Ik hoorde een mevrouw op tv zeggen dat het versturen van naaktbeelden van jezelf onder jongeren doodnormaal is, en dat er een omslag in het denken nodig is om ervoor te zorgen dat ontvangers van zulk soort expliciet materiaal dat niet doorsturen.
Dat ergert mij en ik bijt op mijn lip om me er niet mee te bemoeien. Maar helemaal zwijgen, dat kan ik toch niet, en daarom fluister ik het hier, op dit stille plekje:
Ja, het verspreiden van naaktbeelden van jezelf is misschien wel van alle tijden, maar het is maf om te denken dat je het voor elkaar krijgt dat er geen misbruik van gemaakt wordt. Iedereen van mijn generatie weet dat als je een naaktfoto van jezelf stuurt je moet zorgen dat je niet herkenbaar bent voor derden. Dus zonder gezicht, zonder kenmerkende tatoeages in beeld: zonder bewijs dat jíj het bent.
Vroeger leerde je dat van vieze boekjes. Daar stonden contactadvertenties in van mensen die op zoek naar seksuele contacten zichzelf in de aanbieding deden met een knullig fotootje van zichzelf met het gezicht zwartgemaakt of uitgeknipt.
Het is heel simpel om dat te vertellen aan jongere generaties – voorlichting, heet dat – maar in plaats van jongeren dat te leren, worden ze aan gevaar blootgesteld doordat “deskundigen” zeggen: ‘Stuur gerust je naaktfoto, want degene die hem ontvangt moet er maar niks mee doen.’ – Nou, daar ben je mooi klaar mee!
Enfin, het is zoals het is. Niemand zit meer op mijn mening te wachten. Ook niet op een naaktfoto van mij. En dat is misschien nog wel het ergst.
Boer Boris op de NOT onderwijsbeurs in Utrecht
Vandaag zijn Philip en ik – van Boer Boris! – te zien en te horen op de NOT-onderwijsbeurs in Utrecht. We zijn van 14:00 tot ongeveer 15:00 uur in de stand van de Kleuteruniversiteit en daarna signeren we in de stand van Uitgeverij Gottmer. Komen jullie ook?
‘Leve(n) Lezen’ met mij
Marit Evers en Nynke de Haan van de podcastserie Leve(n) Lezen hebben een aflevering met mij gemaakt. Hij is net online gezet en onder meer hier te vinden, maar waarschijnlijk ook op je eigen favoriete podcastplatform:
https://www.online-radio.nl/podcast/leve-n-lezen/2023-01-18-het-schaap-veronica-met-ted-van-lieshout
Luisteren!
Roggebrood & filodeeg
Ik vrees dat ik weer even moet klagen. Albert Heijn heeft de onhebbelijke gewoonte om een product uit de schappen te verwijderen zodra ze in de gaten krijgen dat ik het graag wil hebben. Brabants roggebrood kon ik tot voor kort in een groot filiaal van AH nog wel krijgen, maar nu niet meer. Wel drie soorten Fries roggebrood, want dat is wat smeuïger en behoorlijk zoet en daar zijn dus meer liefhebbers voor.
Iets anders waar ik erg blij mee was, was vers filodeeg. Plotseling had AH dat in het schap en daar kun je erg lekkere en leuke dingen mee maken. Zelf maken is filodeeg haast niet te doen, dus ik kocht het regelmatig. Wat ik natuurlijk niet zo opzichtig had moeten doen, want AH kreeg in de gaten dat ik het wou. Dus het verdween gauw weer uit de schappen. Waar eens het filodeeg lag, ligt nu de zoveelste variant pizzadeeg. Ik snap niet waarom AH zes soorten pizzadeeg moet hebben en dat daarvoor dan filodeeg moet wijken. Theoretisch biedt AH nog wel filodeeg aan, maar alleen uit de diepvries en uiteraard niet in de filialen waar ik wel eens kom.
Ik kan natuurlijk fietsen met een pruik en zonnebril op naar verder weg gelegen filialen waar ze mij niet kennen, maar ik heb AH een ongelooflijke slag weten toe te brengen. Online kun je in principe alles bestellen wat AH ook wijd weg aanbiedt, en daar kun je nog wel Brabants roggebrood krijgen en weliswaar niet het filodeeg van het eigen merk, maar wel filodeeg uit de diepvries, dus ik heb online besteld. Dat heb ik nooit eerder willen doen omdat het lopen of fietsen naar de winkel goed voor mij is, maar nood breekt wet.
Ik vond het spannend om te zien of het werkte, maar op ongeveer de afgesproken tijd belde een ontzettend vriendelijke jongen aan met een krat vol roggebrood en filodeeg en ik hoefde er verder alleen maar voor te betalen! – Nou, ik ben benieuwd hoe lang dit goed blijft gaan. Je zult zien dat zodra AH in de gaten krijgt dat ík het ben, ze de bezorgservice voor deze buurt opheffen. Maar zo ver is het nog niet.
Trouw-hoofdredacteur verbiedt taal
Trouw-hoofdredacteur Cees van der Laan doet het woord ‘blank’ in de ban. Hij schrijft zelfs: ‘Brieven van lezers die het woord blank schrijven worden gewijzigd in wit, ook al bedoelen ze er niets oneigenlijks mee en is het eerder een gewoonte dan een gemotiveerd gebruik van het woord.’
Schrappen in andermans teksten is not done en volgens mij overschrijdt Van der Laan daarmee de grenzen van de betamelijkheid. Hij beschikt immers niet over het auteursrecht van die brieven. Hij mag wel voorstellen om het woord te wijzigen, maar het niet op eigen houtje doen.
Inhoudelijk ben ik het er ook niet mee eens. Het verbieden van taal is toch echt het laatste wat je moet willen. Je voelt zelf op een gegeven moment wel aan welke woorden gevoelig liggen en dan kun je besluiten om ze niet te gebruiken. Zo haalde ik toevallig gisteren in een tekst van mezelf het woord ‘lelieblank’ weg.
Zo lang ik dat zelf doe, is er niets aan de hand. Het wordt ernstig als een ander het aan je oplegt, zoals Van der Laan nu wil doen. Het is niet aan hem, ook niet binnen zijn functie, om mensen te verplichten woorden al of niet te gebruiken. Het is ook ondoenlijk, want moet je eerst aan Van der Laan vragen of je ‘ruwe bolster, blanke pit’ mag schrijven? En wat doet Van der Laan als je ‘de keuken stond blank’ schrijft? En hoe zit het met ‘een blanco stem’?
Beitelaar: ‘Een mooi, maar zeker ook een belangrijk boek’
“Beitelaar van Ted van Lieshout gaat over de vijftienjarige Antonij, die op een begraafplaats in een klein dorpje werkt. Als hij op een warme zomerdag een man ontmoet die aan het beitelen is aan een graf, is Antonij meteen geïntrigeerd. De man heet Leo Gans, hij is 41 jaar en familie van de begraafplaatseigenaar. Die dag gebeurt er iets tussen de man en de jongen, waardoor Antonij een schriftelijke verklaring moet afleggen voor de advocaat van Leo Gans. Uit de vier schriftelijke verklaringen en de reactie van de advocaat kom je er niet alleen achter wat er die dag is voorgevallen, maar ook wat er eerder zowel met Antonij als met de familie van Leo is gebeurd.
Eerst was mij niet duidelijk waarom Ted van Lieshout ervoor gekozen heeft om Leo’s familiegeschiedenis onderdeel van het verhaal te maken; die leek een beetje buiten het thema te vallen. Maar hoe verder ik las, hoe beter ik de overeenkomsten tussen de familie Gans en Antonij begreep. Beiden worstelen met schuldgevoelens en met de vraag of zij de waarheid moeten vertellen of juist niet. Het boek beschrijft heel mooi hoe Antonij zich beklemd voelt door de volwassenen om zich heen, en hoe die en hijzelf omgaan met zijn slachtofferschap. Naast de knappe manier waarop het verhaal is opgebouwd, verbaasde me het hoe goed Van Lieshout, toch een volwassen man, de gedachten en het gedrag van een tiener beschrijft zonder dat het geforceerd voelt. Antonij is op zijn eigen manier grappig en bijdehand, maar ook intelligent en eloquent. Niet alleen een mooi, maar zeker ook een belangrijk boek.”
Jan Simoen 10 jaar dood
Vandaag is het precies 10 jaar geleden dat de Vlaamse schrijver Jan Simoen overleed. Hij werd geboren in Oostende op 22 juli 1953 en schreef onder meer ‘Met mij gaat alles goed’ en ‘Slecht’, waarvoor hij prijzen in de wacht sleepte. In 2010 werd bij hem kanker geconstateerd.
De huisartsenpraktijk kwijnt weg – 2
Bijna twee maanden geleden heb ik het er al een keer over gehad: de huisartsenpraktijk kwijnt weg. Er is nu een nieuwe ontwikkeling gaande die een en ander nóg iets grauwer maakt. Nog even in het kort – en kort door de bocht – wat er aan de hand is: huisartsenpraktijken verdwijnen omdat huisartsen die bijvoorbeeld met pensioen gaan niemand kunnen vinden die de praktijk overneemt. Jonge huisartsen zijn er genoeg, maar ze willen niet de verantwoordelijkheid van een praktijk op zich nemen omdat ze bijvoorbeeld alleen parttime willen werken.
Nu blijkt dat er commerciële bedrijven op dit probleem zijn gedoken: ze nemen de praktijk met het patiëntenbestand over en dat doen ze, zeggen ze, met het doel om de huisarts beschikbaar te houden voor de patiënten in die omgeving. Dat klinkt mooi en nobel, maar het doel is natuurlijk uiteindelijk winst, want anders hoef je dat niet commercieel te exploiteren. En winst maken heeft niets te maken met het belang van een patiënt. Je hoeft niet gestudeerd te hebben om de zorgwekkendheid van deze gang van zaken in te zien. Je krijgt als patiënt te maken met wisselende huisartsen, slecht bereikbare praktijken en minimale zorg. Nogmaals: dat kán nu eenmaal niet anders als het doel commercieel is en de patiënt niet bij hoeft te betalen voor extra zorg (wat natuurlijk een angstaanjagende volgende stap kan zijn!). Een patiënt die een vertrouwensrelatie had opgebouwd met een arts en bijvoorbeeld afspraken had gemaakt over euthanasie of andere zeer vertrouwelijke kwesties, kan bij overname nergens meer op rekenen en nergens meer op vertrouwen. Een tijdelijke huisarts in dienst van een commerciële praktijk zal zich immers niet gauw wagen aan moeilijke beslissingen en netelige omstandigheden zo veel mogelijk uit de weg gaan.
Beste wensen voor 2023!
Ik was alvast vooruitgesneld tot in het nieuwe jaar.
en keerde op mijn schreden terug, want akelig is het daar:
onenigheid en nog meer strijd, alleen omdat het kán,
en klagen dat het beter moet, maar niemand heeft een plan.
Kom aan. We gaan. We moeten wel. Er zit niks anders op.
Begin het jaar maar met een aai in plaats van met een schop.
Hoera, de herdruk van ‘Kleuren’ is er!
Het heeft even geduurd, maar er is zojuist een tweede druk verschenen van mijn boek ‘Kleur’. Ik ben erg blij met deze herdruk, omdat er – eindelijk – een paar wijzigingen in konden worden doorgevoerd. Ik vertel in het boek van alles over kleuren en heb er kunstwerken bij gezocht die ook iets toevoegen over die kleuren.
Dus: heb je nou met Kerstmis een boek onder de boom gevonden dat niet helemaal naar je smaak is en je mag het ruilen, hol dan naar de winkel voor ‘Kleuren’!
tedvanlieshout.nu 