Junivergadering VSenV en Lira

Gisteren was de dag dat de VSenV (Vereniging van Schrijvers en Vertalers) en Lira (Literaire Rechten Auteurs) hun belangrijke jaarvergaderingen combineerden in de Amsterdamse OBA. De ochtend begon met drie aparte, gelijktijdig gehouden vergaderingen van de drie afdelingen die door de VSenV worden overkoepeld: het Netwerk Scenarioschrijvers, de Fla (FreeLance Associatie) en de VvL (Vereniging van Letterkundigen). Ik woonde de laatste bij. Afscheid werd genomen van Annemarie Bon, en Janny van der Molen werd ingehaald als bestuurslid; Jan Baeke nam het voorzitterschap over van Jan Boerstoel.
Daarna volgde de vergadering van de VSenV, met daarin een merkwaardig voorval dat tegelijkertijd ook het bizarre hoogtepunt van de dag was: voorzitter Pierre Spaninks schoffeerde het voltallige publiek, dat bestond uit leden die expliciet waren uitgenodigd om zich met het beleid te komen bemoeien, door enkele leden die een opmerking maakten over een te nemen besluit de mond te snoeren. Hij stelde dat het bewuste besluit enkele seconden eerder al genomen was en dat ze er alleen nog iets tegen konden doen door er in de najaarsvergadering van december op terug te komen. De zaal was verbijsterd en voor het tot een ontploffing kwam haalde Jan Boerstoel de lont uit het kruitvat door aan de voorzitter het voorstel te doen om het besluit op te schorten. Pierre was zo wijs om hiermee in te stemmen, waardoor de rust wederkeerde. – Maar dat explosieve moment hebben de leden van de VSenV/VvL die er gisteren niet waren dus gemist! Gemist hebben zij ook de lekkere broodjes die we tussen de middag kregen en de vergadering van Lira, die gevolgd werd door een debat over het digitale uitlenen. Interessant onderwerp: wat zal straks het verschil zijn tussen een geleend e-boek en een gekocht e-boek? Iedereen snapt nu al dat daar geen wezenlijk verschil tussen kan bestaan, behalve dat een geleend e-boek na een maand ontploft en een e-boek dat je hebt gekocht niet. De partijen – vier wijze mannen achter een met wit kleed gekuiste tafel – waren welwillend naar elkaar toe, maar konden dat zijn doordat er nog geen concreet conflict op tafel ligt. Reken maar van yes dat dat er komt!
Theo Bijvoet van OCW stelde terecht dat twee partijen in de e-boek-kwestie onveranderd blijven, namelijk de schrijver en de lezer, maar hij verzuimde daaraan de logische conclusie te verbinden dat die partijen dan ook buiten de strijd zouden moeten worden gehouden. Voor schrijvers maakt het qua werkinzet niet uit of hun pennenvrucht op bladzijden of in bites verschijnt, en dus zou ervoor gezorgd moeten worden dat zij niet in hun inkomen worden aangetast. Het e-boek is een strijd van alles wat tussen schrijver en lezer in staat: de overheid, de uitgever, de distributeur, de boekhandel, de bibliotheek. Die partijen proberen uit alle macht de inkomsten die voorzien worden naar zich toe te trekken, en waar niemand zich om bekommert, behalve de VvL, is hoe schrijvers in staat gesteld moeten blijven om het product te creëren waar om gevochten wordt.
Ja, de overheid staat in de opsomming, en wel omdat op last van staatssecretaris Halbe Zijlstra geld is vrijgemaakt voor het creëren van digitaal bibliotheekgoed, waardoor via een omweg schrijvers gedwongen worden om eraan mee te werken. De gedachte is dat er zo veel mogelijk boeken digitaal beschikbaar moeten komen. De staatssecretaris begrijpt niet dat dat goed eerst geschréven moet worden voordat het kan gaan bestáán.
De middag werd afgesloten met een borrel en een dinerbuffet, waardoor het zakelijke uitmondde in één en al gezelligheid. Men had een tv neergezet waarop de voetbalwedstrijd te zien was, maar daar was nagenoeg geen belangstelling voor.