Een land van waan en wijs

Net is de geschiedenis van de illustratiekunst verschenen, is er een nieuw boek op de markt dat aandacht verdient: Een land van waan en wijs, geschiedenis van de Nederlandse jeugdliteratuur. Gelukkig zit daar Vlaanderen bij inbegrepen, want hoewel de wegen zich alweer scheiden, is een van de frappantste kwaliteiten van de recente geschiedenis de toenadering geweest tussen de Nederlandse en de Vlaamse kinder- en jeugdliteratuur. Twee van de hoofdauteurs zijn ook Vlaams: Rita Ghesquière en Vanessa Joosen vormen de redactie van het boek, samen met de Nederlandse Helma van Lierop.

Het is fijn dat er eindelijk weer een up-to-date boek is dat de kinder- en jeugdliteratuur in historisch perspectief plaatst! Ik heb er al met heel veel plezier in zitten lezen. Maar ik heb er ook marginale kritiek op. Ik vind de titel van het boek, de omslagillustratie en de kleurstelling van het omslag nodeloos zwaarmoedig; waarom gekozen is voor een bloedeloos omslagbeeld, dat niet is ontleend aan het domein van de Nederlandse en Vlaamse kinder- en jeugdliteratuur, zal ik wel nooit begrijpen. Er staan grauwgrijze illustraties in het boek die beter gekund hadden, illustraties die meer recht hadden kunnen doen aan de zwaarwichtige rol die illustratoren en vormgevers spelen en gespeeld hebben bij kinder- en jeugdboeken, maar het bijna 600 bladzijden tellende boekwerk ligt goed in de hand, is fijn ingenaaid (ja, echt waar!) en uitgeverij Atlas Contact vraagt er, dankzij ondersteuning van de Taalunie, nog geen 40 euro voor! Het boek mag in geen boekenkast ontbreken en verdient in de lengte en de breedte kritische beschouwingen.

Zo zou ik wel willen weten hoe het kan dat iemand als Jacques Dohmen – destijds redacteur van Querido en voor een niet onbelangrijk deel mede verantwoordelijk voor de grensoverschrijding van de Vlaamse kinder- en jeugdliteratuur in noordelijke richting en de emancipatie van het betere Vlaamse kinder- en jeugdboek – in het boek ontbreekt. Misschien is het een bewuste keuze geweest om uitgevers buiten beschouwing te laten, maar helemaal eerlijk is het volgens mij niet. In het boek staat dat op mijn initiatief Querido’s Poëziespektakel is ontstaan, maar in werkelijkheid was het Jacques Dohmen die mij vroeg (en de kans bood!) om dat initiatief te nemen.

Enfin, je weet nu een fijn kerstcadeau.