Waar blijven de kinderboekenschrijvers met migratieachtergrond?
Er zijn inmiddels aardig wat in het oog springende schrijvers-met-een-migratieachtergrond die boeken schrijven voor een volwassen publiek. Dat er onder de kinderboekenschrijvers veel minder zijn met zo’n achtergrond roept an sich nauwelijks vragen op, maar dat er relatief weinig boeken zijn met een hoofdpersoon met een migratieachtergrond, is goed voor ongeveer één enkele, gelijkluidende mening. Die mening staat ook in de column van Anne-Gine Goemans, achter op de nieuwe editie van het tijdschrift Lezen (léés dat blad; je abonnement erop kost niks!). Net als iedereen vindt ook zij dat er meer boeken zouden moeten zijn waarin kinderen met een kleurtje of een andere culturele achtergrond dan Polder, Peel & Paterswolde de hoofdrol spelen.
Over die kwestie zelf vindt dus geen discussie plaats. Die boeken zouden er gewoon moeten zijn. Interessanter is de vraag waaróm ze er niet zijn. Of zo weinig, want natuurlijk zijn ze er wel, maar niet heel veel en soms niet op het niveau dat je graag zou willen.
Wie zou die boeken eigenlijk moeten schrijven? Moeten schrijvers-zonder-migratieachtergrond dat doen? Omdat ze een dienende dan wel educatieve taak hebben jegens álle kinderen? Omdat er domweg te weinig schrijvers-met-migratieachtergrond zijn en íémand moet het doen? Moeten voormalige kinderen-met-een-migratieachtergrond het doen, vanuit de wens: ik wil de boeken schrijven die ik als kind miste? Waarom doen ze het dan niet allang?
tedvanlieshout.nu 
Hoi Ted, vanuit huize Multi-Kulti een poging tot antwoord op je vragen:
Ik denk, dat bij de eerste beoordeling van een manuscript het al misgaat. Zodra een verhaal afwijkt van de gebruikelijke vertelwijze of inhoud, wordt het al snel opzij gelegd wegens een verondersteld gebrek aan kwaliteit of onverkoopbaarheid. Een tweede reden hangt meer samen met de plek van de tweede cultuur: als daar geen lees-/schrijfcultuur is of was, wordt er minder gelezen. Reden drie hangt weer samen met de eerste reden: loop een boekwinkel binnen en de klanten met een meer internationale achtergrond mag je met een vergrootglas en lamp zoeken. Multiculturele dingen zijn altijd goed te verkopen, maar vaak via andere wegen. (Was laatst in een Poolse winkel, waar naast de levensmiddelen een schap met boeken stond. Geen tijdschriften, want ‘dat is alleen regeringspropaganda’)
Wie die boeken zouden moeten schrijven, weet ik niet. In principe iedereen, die bereid is om aan research te doen en in staat is vanuit andere invalshoeken te schrijven dan de eigen beleving. Maar de beste boeken zullen inderdaad afkomstig zijn van mensen met een biculturele achtergrond. Ook hier een kanttekening: de selectie bij de uitgevers zal daarvoor moeten veranderen en daar zie ik weinig beweging. Eigen voorbeeld erbij: als wij soms een journalist vertellen wat wij allemaal meemaken of meegemaakt hebben, dan is de reactie al te vaak ‘dat verzin je’. Wat niet anders betekent, dat onze wereld het bevattings-, inblevings- en voorstellingsvermogen van de ander ver overstijgt – onze kijk op de wereld is groter, dynamischer dan die van de ander. Deze houding, zo je wilt, deze muur is naar mijn idee de belangrijkste reden voor het beperkte aanbod.
Marko Jablan
23 maart 2018 at 10:11
Ik denk dat een goed verhaal altijd wordt uitgegeven, of het nu gaat over een wit, zwart, bruin, grijs, rood of geel personage.
Wel denk ik dat een zwarte schrijver zich beter in kan leven in een zwart personage dan een witte schrijver, omdat persoonlijke ervaringen een verhaal over een dergelijk personage minder stereotype kunnen maken.
Ted
23 maart 2018 at 11:07
Er wordt aan gewerkt, Ted: de hoofdpersoon in mijn nieuwe boek komt uit Afrika (sub-sahara). Ik kan echter niet goed of makkelijk vanuit een andere cultuur schrijven – en ik wil dat ook niet, want ik wil schrijven vanuit wat mij raakt en boeit – daarom is het jongetje (goeddeels) slechts gekleurd aan de buitenkant. Maar hij stelt wel vragen over zijn identiteit. Afrika (en Azië) spelen daarnaast een flinke rol in het verhaal… Ik gok erop, zoals je als schrijver altijd moet doen, dat de vragen die ik via mijn hoofdpersoon stel, zo universeel zijn dat het uiteindelijk een verhaal oplevert dat voor velen, hopelijk uit verschillende culturen, de moeite waard is.
Marco Kunst
26 maart 2018 at 09:47
Veel succes, Marco!
Ted
26 maart 2018 at 09:59